Historia budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej zaczyna się w sierpniu 1971 roku, kiedy zostaje podjęta decyzja o rozpoczęciu budowy elektrowni wyposażonej, w cztery reaktory typu WWER-440 o łącznej mocy 1600 MW. Jeszcze w tym samym roku jako docelowe miejsce budowy elektrowni zostaje wybrana wieś Kartoszyno nad Jeziorem Żarnowieckim.
Plany były ambitne – w latach 80. chciano w Polsce 
wybudować ok. 10 reaktorów jądrowych (Żarnowiec, Warta-Klempicz, Kopań, Nowe Miasto, Małkinia, Wyszków, Chotcza, Gościeradów).
Budowę elektrowni w Żarnowcu rozpoczęto w 1982 roku.
Prace postępowały szybko i sprawnie. Według oficjalnych statystyk w budowie brało udział 50 firm i ponad 6,5 tys osób. Rozbudowywano sąsiednie miasta, aby przyjmować kolejnych pracowników. Termin uruchomienia pierwszego reaktora planowano na 1991 rok. Jednak w 1990 budowa została przerwana.
Na decyzję o nieukończeniu budowy wpływ miała tragedia w Czarnobylu, która wzbudziła gwałtowne protesty ekologów, do których dołączyły się znane osoby, wśród których był m.in. Lech Wałęsa.
Oficjalne stanowisko było inne. Tadeusz Syryjczyk, Minister Przemysłu w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, twierdził, analizując potrzebę budowy elektrowni i podejmując decyzję o jej zaniechaniu, że „Elektrownia Jądrowa Żarnowiec jest inwestycją zbędną dla polskiego systemu energetycznego w horyzoncie 10 do 20 lat, a potem wcale nie ma pewności że energetyka jądrowa będzie potrzebna”.
Jako główne powody postawienia w stan likwidacji podawał:
- zbędność budowy elektrowni jądrowej dla wewnętrznego bilansu energetycznego,
- wątpliwa rentowność w porównaniu do elektrowni konwencjonalnych
- niejednoznaczność kwestii bezpieczeństwa
W grudniu 1989 roku zawieszono prace budowlane, a 4 września 1990 roku Rada Ministrów podjęła decyzję o zaniechaniu budowy Elektrowni Jądrowej Żarnowiec.
Po zamknięciu budowy dwa reaktory zezłomowano, jeden zakupiła Finlandia, której bezawaryjnie służy do dziś, czwarty trafił do węgierskiego centrum szkoleniowego. W miejscu niedoszłej elektrowni pozostał ogromny, obejmujący kilkaset hektarów niedokończony plac budowy.
Obecnie w Polsce działa jeden, uruchomiony w 1974 roku badawczy reaktor – Maria, który znajduje się w Instytucie Energii Atomowej w Świerku. Wykorzystywany jest głównie do wytwarzania radioizotopów stosowanych w medycynie oraz do celów eksperymentalnych.
Wcześniej działający reaktor – Ewa, o podobnym charakterze, uruchomiony w 1958 roku, został wygaszony i zdemontowany.